Sáng 20/4, Tòa cấp cao tại Hà Nội tiếp tục phiên phúc thẩm xét kháng cáo của cựu chủ tịch HĐQT Oceanbank Hà Văn Thắm cùng các đồng phạm.\
* 12:01 Phiên tòa tạm nghỉ. Chiều tiếp tục làm việc* 11:37 HĐXX hỏi ông Thắm.Theo ông Thắm: Bị cáo có thừa nhận chi vượt trần là sai. Bị cáo nhận thấy thiệt hại là phi vật chất, thiệt hại đó không xảy ra. Bị cáo làm trái là làm lợi cho Oceanbank thôi.
HĐXX: Bị cáo Minh Thu nói nghe theo bị cáo thôi. Giả thiết bị cáo Thu phải bồi thường, bị cáo có chấp nhận thay không?
Ông Thắm: Về hình sự thì có quy định nhưng dân sự nếu cứ hứa bừa thì dễ thôi. Giờ nhận thêm bao nhiêu cũng được nhưng sợ HĐXX đánh giá nhận bừa.
HĐXX tiếp tục hỏi bị cáo Minh Thu
HĐXX: HĐXX sẽ ghi nhận và xem xét thêm cho bị cáo ở tội cố ý làm trái. Về tội lạm dụng, bị cáo băn khoăn ở chỗ nào?
Bị cáo Minh Thu: Tình tiết giảm nhẹ, bị cáo xin trình bày sau. Ở tội này bị cáo băn khoăn là vì bị cáo không đồng ý chí cùng anh Sơn chiếm đoạt tài sản. Bị cáo thực hiện hành vi này là vì Oceanbank, giữ chân khách hàng vay ngoại tệ, làm thế nào để ngân hàng không lỗ. Tại sao khi qua Cty BSC thì bị cáo chỉ biết đấy là công ty sân sau của ngân hàng, do anh Thắm thành lập. Bị cáo hoàn toàn tin anh Thắm và anh Sơn là tiền thu được để sử dụng cho ngân hàng. Bị cáo cũng không tư lợi cá nhân gì trong khoản tiền này. Bị cáo cũng như cán bộ lãnh đạo khối nguồn vốn ngoại tệ, bị cáo thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên, trong khi đó bị cáo vẫn bị cáo buộc về tội này.
HĐXX: Với tư cách TGĐ Oceanbank, bị cáo có biết trước khi nhận chỉ đạo của ông Thắm, bị cáo có biết về nó không?
Bị cáo Thu: Bị cáo được giao phó tổng đầu 2009, lúc đó mới về Oceanbank, giữa 2009 bị cáo được nhận nhiệm vụ mua bán ngoại tệ. 22/7/2009 thì bị cáo nghỉ sinh cháu thứ 2, sau đó quay trở lại làm việc thì bị cáo cũng chỉ biết là cứ thực hiện thôi chứ bị cáo không biết gì và không tham gia ạ.
HĐXX: Bị cáo thừa nhận hành vi về tội này, xin tòa xem xét chứ bị cáo không kêu oan tội này đúng k?
Bị cáo Thu: Dạ vâng ạ, mong tòa xem xét.
Thu trình bày căn cứ giảm nhẹ: Bị cáo luôn luôn có ý thức làm sao tốt nhất cho ngân hàng. Việc mua bán ngoại tệ diễn ra, không phải lúc nào cũng làm, chỉ khi nào thị trường khan hiếm ngoại tệ mới diễn ra.
Đối với hoạt động chi ngoài lãi suất thì bị cáo làm sao để việc này chi ở mức thấp nhất. Việc chi lãi ngoài cho hóa dầu Bình Sơn. Đối với phần có kỳ hạn, bị cáo không thực hiện toàn bộ giai đoạn từ 2011-4/2014. Ý thức của bị cáo không phải là làm sai bằng mọi giá.
11:17 Sau giải lao, HĐXX hỏi Nguyễn Minh Thu
Theo nội dung kháng cáo bị cáo Thu kháng cáo, bị cáo đề nghị xem xét lại việc quy kết bị cáo về tội lạm dụng và xin giảm nhẹ hình phạt về 2 tội. Được hiểu là về tội cố ý làm trái là bị cáo thừa nhận đề nghị xem xét giảm nhẹ còn tội lạm dụng đề nghị xem xét
HĐXX: Nội dung kháng cáo đúng như vậy không?
Bị cáo Thu: Đúng. Tội cố ý làm trái bị cáo thấy bản án sơ thẩm tuyên là quá cao, bị cáo thừa nhận tội danh này. Tại phiên khai mạc, luật sư bổ sung xin được miễn trách nhiệm dân sự trong tội này. Tội lạm dụng bị cáo kính mong HĐXX xem xét. Khi bị tòa cấp sơ thẩm cáo buộc, quy kết, bị cáo rất là băn khoăn.
HĐXX: Bị cáo khai rõ nội dung này là như nào?
Bị cáo Thu: Hành vi của bị cáo, bị cáo không có ý kiến. Việc quy kết tội danh bị cáo nhận thấy hành vi của bị cáo không khác gì các cán bộ, công nhân viên hay như một số cán bộ khác. Nếu HĐXX thấy đủ cơ sở căn cứ, bị cáo xin chấp hành. Bị cáo xin giảm trách nhiệm hình sự, xin được miễn trách nhiện dân sự vì quá nặng nề với bị cáo.
HĐXX: Cố ý làm trái, bị cáo cho rằng sơ thẩm xử 13 năm là quá nặng, giờ bị cáo xin giảm nhẹ đúng không? Căn cứ nào?
Bị cáo Thu: HĐXX sơ thẩm đã cho bị cáo trình bày rõ ràng vai trò, động cơ nhưng chưa xem xét thấu đáo hoàn toàn động cơ cũng như vai trò, tính chất mức độ thực hiện hành vi của bị cáo.
Theo sơ thẩm, có 2 sai phạm là thông tư 02 và quy định của các cơ quan chủ quản cũng như OCB về hạch toán kế toán tài chính. Bị cáo thấy mình chỉ vi phạm thông tư 02 còn về hạch toán kế toán bị cáo không tham gia thực hiện. Bị cáo hoàn toàn không biết.
Về vai trò, bị cáo là TGĐ từ 1/2011-2014, trong suốt 4 năm đó bị cáo được phân công phụ trách khối nguồn vốn thì thực ra chức năng khối chỉ là cân đối nguồn vốn, không liên quan tới khách hàng doanh nghiệp hay cá nhân cả. Huy động vốn không thuộc khối này.
Về chủ trương chi lãi ngoài có từ 2009, thời điểm này bị cáo không tham gia, 2011 bị cáo tiếp nhận mới biết. Tiếp nhận thì thực hiện tiếp như thế từ sự bàn giao lại của anh Sơn và anh Thắm. Bị cáo trực tiếp chi cho 3 khách hàng theo chỉ đạo bàn giao. Đối với khách hàng lớn là cá nhân, doanh nghiệp, không thuộc TGĐ phụ trách. Trong phiên sơ thẩm, các giám đốc khối, chi nhánh cũng khẳng định không nhận được chỉ đạo gì của bị cáo. Bị cáo chỉ thực hiện kiểm soát các bảng chi lãi suất ngoài của các đơn vị trong thời gian đầu vì cái này anh Thắm yêu cầu.
Cũng như hôm qua anh Thắm yêu cầu 6 cô gái là chị Hoài Nam để kiểm soát, hạn chế rủi ro. Thời gian đầu bị cáo tham gia sau đó giao lại cho chị Hoài Nam.
Nội dung 2, đối với khối khách hàng lớn là dầu khí, Vinashin là chị Nguyễn Thị Minh Phương quản lý theo sự chỉ đạo, phân công trực tiếp của anh Thắm.
Thêm nội dung nữa, bị cáo hoàn toàn không biết thỏa thuận giữa anh Sơn và anh Thắm. Cũng không được các anh ấy nói lại.
Về khoản tiền bị liên đới bồi thường, bị cáo Thu giải thích nói rằng mình không có thẩm quyền phê duyệt chi.
HĐXX: Bị cáo chịu trách nhiệm số tiền bao nhiêu?
Bị cáo Thu: Bị cáo xin nhận những phần nào bị cáo chỉ đạo và thực hiện ạ. Như vậy xấp xỉ 220 tỷ.
HĐXX: Như vậy còn liên quan tới phần trách nhiệm dân sự bị cáo phải chịu?
Bị cáo Thu: Hiện nay bị cáo không còn cách nào để xác minh cụ thể. Số tiền bị cáo bị quy buộc phải bồi thường là 50 tỷ. Số này bị cáo kính mong HĐXX xem xét miễn phần trách nhiệm dân sự cho bị cáo. Vì nhận thức của bị cáo, bị cáo không có thẩm quyền phê quyệt, thực hiện theo chỉ đạo, bị cáo hoàn toàn không tư lợi cá nhân, hiện nay bị cáo đang tích cực phối hợp với cơ quan điều tra thu hồi lại.
10:09 Luật sư Nguyễn Thị Thanh Thảo (bào chữa cho bà Phấn) – hỏi ông Thắm:
Luật sư: Có bao giờ anh với bà Phấn ngồi với nhau bàn bạc bảo cho công ty Trung Dung vay 500 tỷ đồng không?
Ông Thắm: Chưa bao giờ gặp bà Phấn.
Luật sư: Anh giải quyết hồ sơ, quy trình vay như những khoản vay khác đúng không?
Ông Thắm: Đúng. Tôi không đưa ai số điện thoại để liên hệ với Trung Dung, quy trình là đi từ dưới lên trên. Tôi chưa nhận được hồ sơ để chuyển xuống dưới mà hồ sơ được chuyển từ dưới lên trên.
Tôi được biết trước đó vài năm Công ty Trung Dung có khoản vay hơn 100 tỷ tại ngân hàng và họ trả rất đúng hạn.
Luật sư: Việc xếp hạng khách hàng loại A vì vay tới đâu trả tới đó, chính vì thế mà anh và Oceanbank chủ quan cho rằng Trung Dung vay sử dụng đúng mục đích?
Ông Thắm: Đối với ngân hàng, việc vay rồi trả nợ đúng hạn là một tiêu chí để xem xét, đánh giá chứ không riêng tài sản đảm bảo.
Luật sư: Sau khi ký hợp đồng tín dụng, thế chấp, cầm cố, để đảm bảo, ngân hàng ký giao dịch đảm bảo?
Ông Thắm: Dạ đúng. Các ngân hàng để cho phép mua nhà tại các khu đô thị dự án, chung cư xây dựng. Về giá trị tài sản đảm bảo thì cán bộ thẩm định theo quy định của Oceanbank.
Luật sư hỏi Hoàn: Tại sao anh quy chụp là ông Danh, bà Phấn lừa đảo cán bộ thẩm định ngân hàng, lừa OCB. Anh nghe theo diễn biến tại tòa hay là suy luận chủ quan của anh?
Ông Hoàn: Tôi được theo dõi phiên tòa sơ thẩm tôi đưa ra ý kiến chủ quan của mình.
Luật sư: Anh có nói trong bản nhận tội và tự bào chữa, các luật sư của bà Phấn, ông Danh, ông Bình nói không đồng phạm với nhau là tương đối hợp lý?
Ông Thắm: Không có việc bị cáo, anh Hoàn, anh Giang và anh Bình gặp bà Phấn. Thời gian diễn ra khoản vay rất ngắn, bị cáo không vào Sài Gòn, bà Phấn không ra Hà Nội, nên bị cáo nghĩ như thế.
Luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho ông Danh) hỏi ông Thắm: Có đúng là anh khẳng định suốt quá trình điều tra và sơ thẩm, anh hoàn toàn không gặp ông Danh cũng như việc bàn bạc với ông Danh và bà Phấn liên quan khoản tiền 500 tỷ không?.
Ông Thắm: Đúng ạ.
Luật sư: Dòng tiền 500 tỷ đồng sau giải ngân, ông Danh chuyển trả lại lãi cho khoản vay của bà Phấn không?
Ông Thắm: Cái đó bị cáo không biết, bị cáo chỉ biết sau khi cơ quan điều nói là khoản vay không được sử dụng đúng mục đích.
Luật sư Nguyễn Thị Minh Thảo hỏi ông Thắm: Tại tòa sơ thẩm bị cáo được nghe công bố lời khai. Anh Danh khai là không gặp bị cáo. Anh có nhầm lẫn không? Bà Phấn khai chưa bao giờ gặp anh bàn bạc. Bà Phấn chỉ khai gặp anh khi anh mua ngân hàng Đại Tín.
Ông Thắm: Nếu vậy bị cáo nhầm.
Sau đó, luật sư Thảo hỏi về vấn đề đưa người vào quản lý Đại Tín. Ông Thắm khẳng định không đưa người vào quản lý Đại Tín, có duy nhất anh Thuần là bị cáo giới thiệu vào, và chỉ mang tính hỗ trợ, kiểm tra Đại Tín để xem xét hoạt động, và sau đó quyết định không mua nữa.
Luật sư Thảo hỏi ông Hoàn về nhận định tại sao nói bà Phấn, ông Danh lừa mình. Ông Hoàn nói qua theo dõi tòa sơ thẩm thì nhận định thế.
09:16 HĐXX hỏi ông Thắm về mục đích thành lập Công ty BSC
Theo ông Thắm: Thành lập đầu 2008, mục đích ban đầu là liên quan tới khách hàng thẩm định giá, quản lý tài sản. Sang 2009, bị cáo có hỏi anh Giang và hoàn thu phí. Sau đó bị cao không làm trực tiếp.
HĐXX: Có người nói bị cáo thành lập công ty này là sân sau, nếu ở góc độ làm ăn về kinh tế đúng là thông minh thật. Ngay từ đầu bị cáo đã thấy việc như thế là vi phạm pháp luật không?
Ông Thắm: Trên thị trường công ty làm tư vấn về tài sản nhiều, anh Hoàn nói Oceanbank cho vay thì phải cần đơn vị thứ 3, bị cáo thấy nhu cầu đó nên thành lập công ty. Ban đầu là làm thật nhưng rồi do khâu quản lý anh em. HĐXX thấy việc thu phí là sai thì bị cáo xin chịu trách nhiệm. Kể cả ngân hàng quốc tế cũng có đơn vị thứ 3.
Khoảng tháng 4/2009 thì hoạt động. Cơ cấu thì có anh Giang giám đốc chị Tứ chủ tịch không làm gì cả.
HĐXX: Ngoài hoạt động thu phí dịch vụ có làm gì nữa không?
Ông Thắm: Có dịch vụ thu mua bất động sản.
HĐXX: Bị cáo chỉ đạo ông Hoàn thu thêm thì chỉ đạo như nào?
Ông Thắm: Cuối 2008, anh Hoàn nói có 1 số khoản vay thêm, một số công ty ở ngoài làm không trung thực lắm (anh ấy phản ánh thực trạng thị trường lúc bấy giờ chứ không phải đề xuất). Sau khi anh Hoàn nói hoàn cảnh như vậy thì bị cáo nói cũng muốn thành lập nhưng chưa có người làm. Sau này thì có anh Giang, bị cáo gọi 2 anh đấy lên.
Thông thường nhu cầu xuất phát từ phía ngân hàng, do đó trong hồ sơ có khoản vay của Vinashin ở Hải Phòng phải qua BSC vì họ không có tài sản đảm bảo, có duy nhất là nhà kho.
Bị cáo không theo dõi nguồn thu của Cty này thường xuyên.
HĐXX: Tổng số thu thêm qua BSC là hơn 69 tỷ.
Ông Thắm: Thu thêm chỉ khoảng hơn 50 tỷ thôi còn lại là kinh doanh bất động sản. Số tiền đó chi phí trả lương thuê văn phòng, nộp thuế nhà nước trên 20 tỷ và đưa anh Nguyễn Xuân Sơn.
HĐXX: Trong khoản thu được như bị cáo vừa nói có 3 nguồn chi đó thì cụ thể như nào?
Ông Thắm: Chi cho anh Sơn khoảng 70 tỷ, bị hụt bị cáo cho vay vào mới đủ, chi hoạt động là khoảng 20 tỷ. 69 tỷ chỉ là doanh số thôi, còn chi cho hoạt động kinh doanh, nộp thuế…
HĐXX: Ông Hoàn có vai trò gì trong việc này?
Ông Thắm: Bị cáo chỉ ra chủ trương thôi. Liên quan đến pháp lý của anh Hoàn thì bị cáo không đánh giá. Có 1 lần bị cáo nói với anh Hoàn chứ không chỉ đạo.
08:32 Bị cáo cũng thừa nhận biết rõ cty Trung Dung vay không đúng mục đích
Nguyễn Văn Hoàn (nguyên Phó Tổng Giám đốc OceanBank) kháng cáo kêu oan về tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản.Về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, bị cáo Nguyễn Văn Hoàn đề nghị tòa cấp phúc thẩm xem xét giảm nhẹ hình phạt, cho bị cáo hưởng mức án nhẹ hơn mức án cấp sơ thẩm đã tuyên.
Ông Nguyễn Văn Hoàn tại phiên tòa sơ thẩm - Ảnh: Công Lý
HĐXX: Bị cáo từng khai biết rõ tài sản không đủ đảm bảo tính pháp lý nhưng vẫn ký quyết định cho Trung Dung vay vốn. Bị cáo cũng thừa nhận biết rõ cty Trung Dung vay không đúng mục đích.
Bị cáo Hoàn: Cái này bị cáo không biết.
HĐXX: Bị cáo khai ở cơ quan điều tra.
Bị cáo Hoàn: Bị cáo chỉ duyệt lại các đề xuất của anh em. Theo quy định, bên cho vay phải chịu trách nhiệm về thẩm định mục đích cho vay.
HĐXX: Tòa sơ thẩm nhận định đánh giá 5 điểm bị cáo phạm tội này. Bị cáo đang bào chữa có những điểm chưa thuyết phục, không biết sử dụng mục đích vay vốn nhưng vẫn ký việc thẩm định, ký quyết định cho vay vốn nhưng thừa nhận thấy tài sản không đảm bảo về tính pháp lý. Quan trọng bị cáo thừa nhận tội này rồi, giờ bị cáo mong HĐXX xem xét vì thấy sơ thẩm tuyên bị cáo 12 năm là cao đúng không?
Bị cáo Hoàn: Dạ.
Hành vi thứ 2, bị cáo nói không phạm tội này vì liên quan tới Cty BSC.
Bị cáo Hoàn: Thời điểm này bị cáo giữ chức Phó TGĐ Oceanbank từ 10/2008. Bị cáo không nắm được bất kỳ thông tin gì về BSC, chỉ biết đây là cty của anh Thắm.
HĐXX: Bị cáo nói thế có nghe được không? Ít nhất bị cao phải biết nó thành lập khi nào, chức năng nhiệm vụ gì…
Bị cáo Hoàn: Bị cáo chỉ biết thu thêm phí ngoài hợp đồng tín dụng đã ký. Anh Thắm là người giải quyết, Bị cáo là người thông báo lại.
HĐXX: Tiếp nhận chỉ đạo của Thắm, bị cáo triển khai như nào?
Bị cáo Hoàn: Bị cáo không triển khai bất cứ cái gì. Bị cáo không liên quan gì ngoài việc trả lời 2 thư thắc mắc của chi nhánh hỏi về khoản vay.
Hoàn tiếp tục khẳng định mình không biết bất cứ gì về cty BSC.
HĐXX: Theo bị cáo, ai phải chịu trách nhiệm trong việc thu phí thêm?
Bị cáo Hoàn: BSC phải chịu trách nhiệm. Bị cáo gần như là đầu mối giữa thông báo giữa chi nhánh với BSC.
